บริการตรวจหลังคลอดตรวจอะไรบ้าง ? สำคัญอย่างไร ?

การตรวจหลังคลอดเป็นขั้นตอนสำคัญที่คุณแม่ทุกคนไม่ควรมองข้าม เพราะหลังจากผ่านช่วงเวลาอันยาวนานของการตั้งครรภ์และการคลอดบุตร ร่างกายของคุณแม่จำเป็นจะต้องได้รับการดูแลเอาใจใส่อย่างต่อเนื่อง การตรวจหลังคลอดจึงเป็นโอกาสสำคัญในการประเมินสุขภาพ เพื่อลดความเสี่ยงของปัญหาสุขภาพที่อาจเกิดขึ้น  

 

ตรวจหลังคลอด คืออะไร ?

การตรวจหลังคลอด คือการที่คุณแม่กลับมาพบแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพหลังจากการคลอดบุตร โดยปกติแล้วทางโรงพยาบาลจะนัดให้คุณแม่มาตรวจในช่วง 4-6 สัปดาห์หลังคลอด อย่างไรก็ตาม ในกรณีที่การคลอดมีความผิดปกติ หรือมีปัญหา แพทย์อาจนัดมาตรวจก่อน 4 สัปดาห์ได้

 

ตรวจหลังคลอด ห้ามเกินกี่เดือน ?

โดยทั่วไป การตรวจหลังคลอดควรทำภายใน 4-6 สัปดาห์หลังคลอด หรือ 1 เดือนครึ่งหลังคลอด เนื่องจากเป็นช่วงที่ร่างกายกำลังปรับตัวกลับสู่ภาวะปกติ การตรวจในช่วงเวลาที่เหมาะสมจะช่วยให้แพทย์สามารถประเมินการฟื้นตัวของร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ

แต่โดยทั่วไปสูติแพทย์มักแนะนำให้มารับการตรวจหลังคลอดภายใน 6 สัปดาห์ และถือว่าเป็นจุดที่สิ้นสุดของระยะหลังคลอด ซึ่งคุณแม่ไม่ควรจะละเลยเป็นอันขาด

 

ตรวจหลังคลอดตรวจอะไรบ้าง ?

การตรวจหลังคลอดเป็นขั้นตอนสำคัญที่คุณแม่ทุกคนควรให้ความสำคัญ เพราะเป็นการตรวจสุขภาพเพื่อให้แน่ใจว่าร่างกายของคุณแม่ฟื้นตัวเป็นปกติหลังการคลอด ทั้งยังเป็นการตรวจเพื่อหาภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น สำหรับการตรวจหลังคลอดโดยทั่วไปจะมีรายละเอียดดังนี้

• ซักประวัติ : สอบถามอาการผิดปกติ การปัสสาวะ การขับถ่าย การมีประจำเดือนและการตกไข่หลังคลอด การมีเพศสัมพันธ์และการคุมกำเนิด การเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์และจิตใจ
• ตรวจร่างกายทั่วไป : วัดความดันโลหิต ชั่งน้ำหนัก และตรวจสุขภาพโดยรวม
• ตรวจภายใน : ประเมินการหดรัดตัวของมดลูก ตรวจแผลฝีเย็บ (ถ้ามี) และตรวจมะเร็งปากมดลูก
• ตรวจเต้านม : ดูการไหลของน้ำนมและสภาพของหัวนม
• ตรวจระดับฮอร์โมน : โดยเฉพาะในรายที่มีประวัติภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
• ตรวจเลือด : เพื่อประเมินภาวะโลหิตจาง
• ตรวจปัสสาวะ : เพื่อตรวจหาการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ
• ประเมินสภาพจิตใจ : สอบถามเกี่ยวกับอารมณ์และความรู้สึกหลังคลอด

 

ไม่ได้ตรวจหลังคลอด อันตรายไหม ?

การไม่ไปตรวจหลังคลอดอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพที่อาจเกิดขึ้นโดยไม่รู้ตัว เช่น 

• การติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน
• ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดที่ไม่ได้รับการวินิจฉัยและรักษา
• ปัญหาเกี่ยวกับการให้นมบุตร
• การฟื้นตัวของร่างกายที่ช้ากว่าปกติ

ดังนั้น แม้ว่าคุณแม่จะรู้สึกสบายดี ก็ควรไปตรวจตามนัดเพื่อป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต

 

ตรวจหลังคลอด จำเป็นไหม ?

การตรวจหลังคลอดมีความจำเป็นอย่างยิ่งสำหรับคุณแม่ทุกคน การไปพบแพทย์ตามนัดหมายจะช่วยให้คุณแม่มั่นใจได้ว่าทั้งตัวคุณแม่และลูกน้อยแข็งแรงสมบูรณ์

• ช่วยประเมินการฟื้นตัวของร่างกาย ทำให้รู้ว่าอวัยวะต่าง ๆ ที่เปลี่ยนแปลงไปในระหว่างตั้งครรภ์และคลอดบุตรได้กลับคืนสู่สภาพปกติแล้วหรือยัง
• ตรวจหาภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นหลังคลอดได้อย่างทันท่วงที
• ให้คำแนะนำเรื่องการคุมกำเนิดที่เหมาะสมหลังคลอด
• ประเมินอารมณ์และความเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
• ช่วยแก้ไขปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในการให้นมบุตร

 

อาการหลังคลอดที่ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

หลังจากการคลอดบุตร ร่างกายของคุณแม่จะต้องใช้เวลาในการฟื้นตัว ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่จะมีอาการปวดเมื่อย หรือรู้สึกไม่สบายบ้าง แต่หากคุณแม่พบอาการผิดปกติต่อไปนี้ ควรรีบไปพบแพทย์โดยเร็วที่สุด

• มีไข้สูงเกินกว่า 38 องศาเซลเซียส หนาวสั่น หรืออาการปวดศีรษะ
• มีก้อนที่เต้านมหรือเต้านมบวมแดง
• มีอาการปวดท้องมาก ปวดท้องบิด โดยไม่ได้มีสาเหตุมาจากอาหาร
• มีอาการเจ็บหรือแสบขัดเวลาถ่ายปัสสาวะ
• ตกขาวมีกลิ่นเหม็น น้ำคาวปลามีสีแดงตลอดภายใน 15 วันหลังคลอด (โดยปกติแล้วหลังคลอด 3-4 วันแรก น้ำคาวปลาจะออกมาเป็นเลือดสด ๆ แต่หลังจากนี้อีก 10-14 วันจะเป็นน้ำปนเลือด มีสีน้ำตาลดำ แล้วจะค่อย ๆ เปลี่ยนเป็นน้ำสีขาวออกเหลืองจนหมดไปภายใน 4 สัปดาห์)
• มีเลือดออกทางช่องคลอดมากผิดปกติ เช่น ภายใน 1 ชั่วโมงชุ่มผ้าอนามัย 1 แผ่น และเลือดที่ออกมามีลักษณะเป็นก้อน
• แผลฝีเย็บบวมแดงมากขึ้นจนมีอาการปวดถ่วงไปถึงทวารหนัก
• แผลฝีเย็บมีหนองหรือมีเลือดไหล

 

นอกจากนี้ การพาลูกไปพบกุมารแพทย์เป็นครั้งแรกเมื่ออายุประมาณ 1 เดือน เพื่อตรวจสุขภาพทั่วไป และทำการฉีดวัคซีนกระตุ้นให้ร่างกายเกิดการสร้างภูมิคุ้มกันสำหรับป้องกันโรคร้ายต่าง ๆ พร้อมกับขอคำแนะนำเกี่ยวกับการดูแลลูกน้อย เช่น การให้นม การอาบน้ำ และการนอนหลับ ก็จะช่วยให้คุณพ่อคุณแม่อุ่นใจในการเลี้ยงดูลูกน้อยให้เติบโตได้ดียิ่งขึ้น 

 

บทความโดย แพทย์ ศรมน ทรงวีรธรรม

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม ได้ที่ 

ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร V Fertility Center 

Hotline : 082-903-2035

Line : @vfccenter bit.ly/3HVkyCO 

อ่านบทความสุขภาพ : https://www.v-ivf.com/article/