รู้เท่าทัน ! สัญญาณภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบ มีอาการอย่างไร ?

การได้ทำหน้าที่ “แม่” คือหนึ่งในความใฝ่ฝันของผู้หญิงหลายคน แต่เส้นทางสู่การเป็นแม่อาจไม่ได้โรยด้วยกลีบกุหลาบเสมอไป เพราะอาจมีอุปสรรคมากมายเกิดขึ้นระหว่างทาง ซึ่งหนึ่งในอุปสรรคที่ว่าก็คือปัญหาสุขภาพ โดยเฉพาะภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบ ที่สร้างความกังวลใจต่อผู้ที่ต้องการมีบุตร ว่าหากเป็นอุ้งเชิงกรานอักเสบแล้วจะสามารถมีลูกได้ไหม และจะเป็นอันตรายหรือไม่ บทความนี้จะพาไปหาคำตอบกัน !

อุ้งเชิงกรานอักเสบ คืออะไร ?

อุ้งเชิงกรานอักเสบ (Pelvic Inflammatory Disease) คือภาวะที่อุ้งเชิงกรานติดเชื้อ โดยเกิดที่อวัยวะสืบพันธุ์ส่วนบนของผู้หญิง ได้แก่ มดลูก ท่อนำไข่ และรังไข่ โดยภาวะนี้มักเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียที่ลุกลามจากช่องคลอด ซึ่งเชื้อโรคที่พบบ่อย คือแบคทีเรียจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์

สาเหตุของอุ้งเชิงกรานอักเสบ

โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์

เชื้อแบคทีเรียจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น หนองในแท้ หนองในเทียม คลาไมเดีย ซิฟิลิส มีโอกาสสูงที่จะลุกลามสู่ระบบสืบพันธุ์ส่วนบนจนก่อให้เกิดภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบได้

การมีเพศสัมพันธ์แบบไม่สวมถุงยางอนามัย

การมีเพศสัมพันธ์แบบไม่ป้องกัน และมีคู่นอนหลายคนจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อแบคทีเรียจากคู่ที่มีเพศสัมพันธ์ได้ ซึ่งอาจลุกลามไปยังอวัยวะสืบพันธุ์เพศหญิงและทำให้อุ้งเชิงกรานติดเชื้อได้ในที่สุด

อายุ

ผู้ที่มีอายุตั้งแต่วัยเจริญพันธุ์ไปถึงช่วงวัยหนุ่มสาวที่อายุน้อยกว่า 25 ปี จะมีโอกาสในการติดเชื้อทำให้อุ้งเชิงกรานอักเสบมากกว่าผู้หญิงวัยอื่น เพราะปากมดลูกยังไวต่อการติดเชื้อ

การทำหัตถการทางช่องคลอด

การทำหัตถการทางช่องคลอดบางประเภท อาจเป็นสาเหตุทำให้เกิดโรคอุ้งเชิงกรานอักเสบได้ เช่น การใส่ห่วงคุมกำเนิด การทำแท้ง เนื่องจากเป็นการเปิดช่องทางให้เชื้อแบคทีเรียเข้าสู่มดลูกได้โดยตรง

สังเกตภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบ มีอาการอย่างไร ?

• ตกขาวผิดปกติ โดยอาจมีสีเหลือง เขียว หรือมีกลิ่นเหม็น
• ปวดท้องน้อยด้านล่าง อาจเกิดอาการแบบเฉียบพลัน ทั้งอาการปวดแบบตื้อ ๆ หรืออาการปวดที่รุนแรง จนรบกวนการทำกิจวัตรประจำวัน
• รู้สึกเจ็บหรือแสบร้อน ในขณะที่ปัสสาวะ หรือมีเพศสัมพันธ์
• เลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด อาจมีเลือดออกกะปริดกะปรอยหลังมีเพศสัมพันธ์ หลังหมดประจำเดือน หรือในระหว่างการตั้งครรภ์
• อาการทั่วไป เช่น คลื่นไส้อาเจียน เบื่ออาหาร รู้สึกอ่อนเพลีย

อุ้งเชิงกรานอักเสบ อันตรายไหม ?

หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบอาจส่งผลร้ายแรง ดังนี้

• เกิดภาวะแทรกซ้อน ที่อาจลุกลามไปยังท่อนำไข่ เช่น ฝีหนองสะสม ซึ่งส่งผลต่อความสามารถในการมีบุตร
• มีพังผืดในอุ้งเชิงกราน จนอาจเกิดการอุดตันของท่อนำไข่ เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะมีบุตรยาก ทั้งยังจะทำให้ปวดท้องเรื้อรัง และอาจนำไปสู่ภาวะการตั้งครรภ์นอกมดลูกได้
• เพิ่มความเสี่ยงมะเร็งรังไข่ ถึงแม้จะยังไม่มีข้อสรุปที่แน่ชัด แต่มักพบว่าผู้หญิงที่มีประวัติเป็นอุ้งเชิงกรานอักเสบจะมีความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งรังไข่มากกว่าผู้หญิงทั่วไป

อยากป้องกันอุ้งเชิงกรานติดเชื้อ ต้องทำอย่างไร ?

สวมถุงยางอนามัยทุกครั้ง

เนื่องจากการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบ การใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ จึงเป็นวิธีการที่ง่ายและได้ผลดีที่สุดในการป้องกันภาวะนี้

งดการมีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนหลายคน

การมีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนหลายคน เป็นพฤติกรรมเสี่ยงที่อาจทำให้เกิดการติดเชื้อบริเวณอุ้งเชิงกรานได้ ทางที่ดีที่สุดควรงดการมีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนหลายคน เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดโรค

ตรวจภายในเป็นประจำ

ถึงแม้จะยังไม่มีอาการ แต่การตรวจภายในอย่างสม่ำเสมอจะทำให้สามารถหาแนวทางรักษาและป้องกันได้ตั้งแต่เริ่ม เพราะเชื้อบางชนิดอาจยังไม่แสดงอาการในทันที

สรุป! อุ้งเชิงกรานอักเสบ มีลูกได้ไหม

ผู้หญิงที่เคยเป็นอุ้งเชิงกรานอักเสบยังมีโอกาสตั้งครรภ์ได้ แต่โอกาสอาจลดลง ขึ้นอยู่กับความรุนแรงและระยะเวลาที่เป็นโรค ซึ่งหากได้รับการรักษาอย่างทันท่วงทีก็จะสามารถเพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์ให้มากขึ้นได้

เพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ รักษาภาวะมีบุตรยากจากภาวะอุ้งเชิงกรานติดเชื้อ สามารถศึกษาทางเลือกอย่างการทำ ICSI ในราคาสมเหตุสมผลได้กับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่คลินิกมีบุตรยาก VFC Center ให้บริการครอบคลุมทั้งการตรวจวินิจฉัยและให้การรักษา ด้วยเครื่องมือที่ทันสมัย ห้องปฏิบัติการได้มาตรฐานระดับสากล สามารถเข้ามาขอคำปรึกษาและรับการตรวจวินิจฉัยเพื่อเตรียมตัวเป็นคุณพ่อคุณแม่มือใหม่ได้ตั้งแต่วันนี้ !

 

บทความโดย: แพทย์ศรมน ทรงวีรธรรม

ติดต่อสอบถามหรือนัดหมายแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่
VFC ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร
Hotline: 082-903-2035
LINE Official: @vfccenter

 

ข้อมูลอ้างอิง:

1. ภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบ (Pelvic inflammatory disease/ PID). สืบค้นเมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม 2567 จาก https://w1.med.cmu.ac.th/obgyn/lecturestopics/topic-review/6413/
2. Pelvic Inflammatory Disease (PID). สืบค้นเมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม 2567 จาก https://www.healthline.com/health/pelvic-inflammatory-disease-pid