รู้ทันติ่งเนื้อในโพรงมดลูก เพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์

ติ่งเนื้อในโพรงมดลูกเป็นภาวะที่พบได้บ่อยในผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ โดยเฉพาะในช่วงอายุ 30-50 ปี แม้ว่าหลายคนอาจไม่แสดงอาการชัดเจน แต่ติ่งเนื้อเหล่านี้อาจส่งผลกระทบต่อการตั้งครรภ์ได้ การรู้เท่าทันและสังเกตอาการของตนเอง เพื่อเข้ารับการรักษาอย่างถูกวิธี จะช่วยเพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์ให้ประสบความสำเร็จได้

ติ่งเนื้อในโพรงมดลูก (Endometrial Polyps)

ติ่งเนื้อในโพรงมดลูก (Endometrial Polyps) คือก้อนเนื้อที่งอกยื่นออกมาจากเยื่อบุโพรงมดลูก มีลักษณะคล้ายติ่งเนื้อนุ่ม อาจมีขนาดตั้งแต่ไม่กี่มิลลิเมตรไปจนถึงหลายเซนติเมตร ติ่งเนื้อเหล่านี้ประกอบด้วยเนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่มีหลอดเลือดมาเลี้ยง ทำให้มีโอกาสเติบโตและเพิ่มขนาดได้

จากการศึกษาพบว่า ผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ประมาณ 10-15% มีโอกาสเกิดภาวะนี้ โดยเฉพาะในช่วงอายุ 40-50 ปี ซึ่งมีความสัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเอสโตรเจน นอกจากนี้ ยังพบว่าผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นติ่งเนื้อในโพรงมดลูกมาก่อน รวมถึงผู้ที่มีภาวะอ้วน และคนที่มีความดันโลหิตสูง มีความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะนี้สูงกว่าคนทั่วไป

อาการและสัญญาณที่บ่งชี้

ภาวะติ่งเนื้อในโพรงมดลูก อาการที่พบได้บ่อยมีหลายรูปแบบ แต่ที่พบมากที่สุดคือความผิดปกติของการมีประจำเดือน ได้แก่

• ประจำเดือนมามากหรือนานผิดปกติ โดยอาจมีเลือดออกมากกว่าปกติ 2-3 เท่า
• มีเลือดออกกะปริดกะปรอยระหว่างรอบเดือน โดยเฉพาะหลังการมีเพศสัมพันธ์
• ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ ทำให้คาดการณ์รอบเดือนได้ยาก
• ปวดท้องน้อยหรือรู้สึกไม่สบายท้อง โดยเฉพาะในช่วงมีประจำเดือน

อย่างไรก็ตาม มีผู้ป่วยจำนวนมากที่ไม่แสดงอาการใด ๆ (Silent Polyps) แต่ตรวจพบได้โดยบังเอิญระหว่างการตรวจภายในหรือการตรวจพิเศษอื่น ๆ โดยเฉพาะกรณีที่ติ่งเนื้อมีขนาดเล็ก

ผลกระทบต่อการตั้งครรภ์

ติ่งเนื้อในโพรงมดลูกอันตรายไหมต่อการตั้งครรภ์ ? จากการศึกษาพบว่า ติ่งเนื้อสามารถส่งผลกระทบต่อการตั้งครรภ์ได้หลายรูปแบบ

กลไกการรบกวนการฝังตัวของตัวอ่อน

ติ่งเนื้อในโพรงมดลูกสามารถขัดขวางการฝังตัวของตัวอ่อนได้ทั้งทางตรงและทางอ้อม ทางตรงคือการที่ติ่งเนื้อไปกีดขวางพื้นที่ที่ตัวอ่อนควรจะฝังตัว ส่วนทางอ้อมคือการที่ติ่งเนื้อไปเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมในโพรงมดลูก ทำให้ไม่เหมาะสมต่อการฝังตัว

ผลต่อคุณภาพของเยื่อบุโพรงมดลูก

ติ่งเนื้อสามารถทำให้เกิดการอักเสบเรื้อรังในเยื่อบุโพรงมดลูก ส่งผลให้คุณภาพของเยื่อบุโพรงมดลูกไม่เหมาะสมต่อการฝังตัวของตัวอ่อน อีกทั้งยังอาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในบริเวณดังกล่าวอีกด้วย

สถิติโอกาสการตั้งครรภ์ในผู้ที่มีติ่งเนื้อ

จากการศึกษาพบว่า ผู้ที่มีติ่งเนื้อในโพรงมดลูกมีอัตราการตั้งครรภ์ต่ำกว่าผู้ที่ไม่มีประมาณ 15-20% แต่หลังจากได้รับการรักษาด้วยการผ่าตัดเอาติ่งเนื้อออก อัตราการตั้งครรภ์จะเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ

การวินิจฉัย

การวินิจฉัยภาวะติ่งเนื้อในโพรงมดลูกมีหลายวิธี ซึ่งแต่ละวิธีมีข้อดีและข้อจำกัดที่แตกต่างกันดังนี้

การตรวจร่างกายเบื้องต้น

แพทย์จะซักประวัติอาการผิดปกติ โดยเฉพาะการมีประจำเดือน และทำการตรวจภายในเพื่อประเมินสภาพมดลูกและอวัยวะในอุ้งเชิงกราน

การตรวจอัลตราซาวด์ช่องคลอด

การตรวจอัลตราซาวด์ช่องคลอดเป็นการตรวจที่ไม่เจ็บและให้ข้อมูลที่ละเอียด อีกทั้งยังช่วยให้เห็นขนาดและตำแหน่งของติ่งเนื้อได้ชัดเจน โดยแพทย์อาจฉีดน้ำเกลือเข้าไปในโพรงมดลูกระหว่างการตรวจเพื่อให้เห็นภาพที่ชัดเจนขึ้น

การส่องกล้องโพรงมดลูก (Hysteroscopy)

การส่องกล้องโพรงมดลูกเป็นวิธีที่แม่นยำที่สุด สามารถมองเห็นติ่งเนื้อได้โดยตรง และสามารถเก็บชิ้นเนื้อเพื่อส่งตรวจทางพยาธิวิทยาได้ด้วย

แนวทางการรักษา

การรักษาที่เป็นมาตรฐาน คือ การผ่าตัดส่องกล้องเพื่อตัดติ่งเนื้อออก (Hysteroscopic Polypectomy) ซึ่งจะใช้เวลาไม่นาน ประมาณ 30-60 นาที จากนั้นผู้ป่วยสามารถกลับบ้านได้ในวันเดียวกัน
การผ่าตัดจะใช้วิธีการดมยาสลบแบบทั่วไป หรือการระงับความรู้สึกเฉพาะที่ ทั้งนี้จะขึ้นอยู่กับขนาดและตำแหน่งของติ่งเนื้อ หลังผ่าตัดผู้ป่วยอาจมีเลือดออกเล็กน้อย 3-5 วัน และสามารถกลับไปทำงานได้ภายใน 1-2 วัน
อัตราความสำเร็จในการตั้งครรภ์หลังการรักษาพบว่า สูงถึง 50-70% ภายในระยะเวลา 1 ปี โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่ไม่มีปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ ร่วมด้วย

การป้องกันและการดูแลตนเอง

ปัจจัยเสี่ยงที่ควรระวัง

• การมีน้ำหนักเกินหรือโรคอ้วน เนื่องจากจะส่งผลต่อการทำงานของฮอร์โมนในร่างกาย
• การมีประวัติครอบครัวเป็นติ่งเนื้อในโพรงมดลูก
• การมีความดันโลหิตสูง
• การได้รับฮอร์โมนทดแทน โดยเฉพาะฮอร์โมนเอสโตรเจน

การตรวจติดตามอย่างสม่ำเสมอ

• ตรวจภายในประจำปีอย่างสม่ำเสมอ แม้จะไม่มีอาการผิดปกติใด ๆ
• สังเกตความผิดปกติของประจำเดือน ทั้งการมีประจำเดือนมากผิดปกติ มีเลือดออกกะปริดกะปรอย หรือประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ
• พบแพทย์ทันทีเมื่อมีอาการผิดปกติ

คำแนะนำในการดูแลสุขภาพ

• ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
• ลดอาหารที่มีไขมันสูงและหลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป
• หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์

การพบติ่งเนื้อในโพรงมดลูกไม่ได้หมายความว่าคุณจะไม่สามารถมีบุตรได้ การวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้องจะช่วยเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ของคุณได้ อย่างไรก็ตามการเดินทางสู่การมีบุตรของแต่ละคู่รักนั้นแตกต่างกัน สิ่งสำคัญคือการได้รับคำแนะนำและการดูแลที่เหมาะสมกับสภาพร่างกายของคุณ ที่ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร (V Fertility Center) เราเป็นคลินิกมีบุตรยากที่ได้รับการรับรองจากราชวิทยาลัยสูตินรีเวชแห่งประเทศไทย พร้อมดูแลคุณด้วยทีมแพทย์ด้านสูตินรีเวชและเทคโนโลยีทันสมัย

สนใจรับปรึกษาเพื่อรักษาภาวะมีบุตรยาก และทำ ICSI ราคาคุ้มค่า ที่ V Fertility Center มีแพ็กเกจและโปรโมชันที่เหมาะสมกับคุณ สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ เบอร์โทรศัพท์ 082-903-2035

บทความโดย แพทย์วรวัฒน์ ศิริปุณย์

ติดต่อสอบถามหรือนัดหมายแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่

VFC ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร

Hotline: 082-903-2035

LINE Official: @vfccenter

ข้อมูลอ้างอิง:

1. Endometrial polyps: Pathogenesis, sequelae and treatment. สืบค้นเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2567 จาก https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6501471/
2. Uterine (Endometrial) Polyps. สืบค้นเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2567 จาก https://www.webmd.com/cancer/cervical-cancer/uterine-polyps