เพิ่มฮอร์โมนเพศหญิงให้สมดุล ลดปัญหา เพิ่มโอกาสตั้งครรภ์

ความผันผวนของฮอร์โมนเพศหญิงสามารถส่งผลต่อสุขภาพและอารมณ์ของผู้หญิงได้อย่างมาก การทำความเข้าใจกลไกการทำงานของฮอร์โมน เพื่อเรียนรู้วิธีปรับฮอร์โมนเพศหญิงให้สมดุล จึงถือเป็นกุญแจสำคัญในการดูแลสุขภาพและส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดี

รู้จักฮอร์โมนเพศหญิงและบทบาทสำคัญ

ฮอร์โมนเพศหญิงมีหน้าที่ควบคุมระบบต่าง ๆ ภายในร่างกาย ซึ่งแต่ละฮอร์โมนจะมีบทบาทเฉพาะที่ส่งผลต่อสุขภาพและคุณภาพการใช้ชีวิตในแต่ละด้าน โดยฮอร์โมนที่สำคัญมีดังนี้

เอสโตรเจน (Estrogen)

เป็นฮอร์โมนหลักที่ควบคุมระบบสืบพันธุ์ของผู้หญิง เช่น การพัฒนาอวัยวะเพศ การเจริญเติบโตของเยื่อบุโพรงมดลูกในแต่ละรอบเดือนเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการฝังตัวของตัวอ่อน รวมถึงยังส่งผลต่อความแข็งแรงของกระดูก ผิวพรรณ และอารมณ์

โปรเจสเตอโรน (Progesterone)

เป็นฮอร์โมนที่มีบทบาทสำคัญในระบบสืบพันธุ์และการตั้งครรภ์ ทำหน้าที่ช่วยให้เยื่อบุโพรงมดลูกหนาพอสำหรับการฝังตัวของตัวอ่อน เพื่อให้การตั้งครรภ์เป็นไปอย่างราบรื่น นอกจากนี้ ยังช่วยปรับสมดุลของฮอร์โมนเอสโตรเจนเพื่อป้องกันความผิดปกติในระบบสืบพันธุ์

เทสโทสเตอโรน (Testosterone)

แม้จะเป็นฮอร์โมนที่พบในเพศชายเป็นหลัก แต่ในผู้หญิง ฮอร์โมนชนิดนี้จะช่วยเพิ่มพลังงาน กระตุ้นความต้องการทางเพศ และเสริมสร้างมวลกล้ามเนื้อ

สัญญาณเตือนอาการฮอร์โมนไม่สมดุล

เมื่อฮอร์โมนเพศหญิงขาดความสมดุล อาจนำไปสู่การเกิดปัญหาสุขภาพต่าง ๆ ที่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน โดยมีสัญญาณที่ควรเฝ้าระวัง ได้แก่

• ประจำเดือนผิดปกติ เช่น รอบเดือนมาถี่เกินไป ช้ากว่าปกติ หรือขาดหายไป
• อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย ซึมเศร้า หรือวิตกกังวลมากกว่าปกติ
• น้ำหนักเปลี่ยนแปลงโดยไม่ทราบสาเหตุ น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น หรือลดอย่างรวดเร็ว แม้จะไม่ได้เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการกิน
• ผิวแห้งและผมร่วง ร่างกายสูญเสียความชุ่มชื้น
• มีปัญหาด้านการนอน นอนไม่หลับ หลับยาก แม้จะพยายาม
• รู้สึกเหนื่อยล้า หรืออ่อนเพลียตลอดเวลา
• ความต้องการทางเพศลดลง ซึ่งอาจเกิดจากฮอร์โมนเอสโตรเจนและเทสโทสเตอโรนที่ลดลง

5 วิธีปรับฮอร์โมนเพศหญิงให้สมดุล

1. นอนหลับอย่างเพียงพอ

การนอนหลับมีบทบาทสำคัญต่อการผลิตและควบคุมฮอร์โมน หากนอนหลับไม่เพียงพอ จะส่งผลต่อการทำงานของร่างกาย จนทำให้ฮอร์โมนผิดปกติ โดยมีวิธีแก้ไขที่ทำได้ดังนี้

• นอนหลับให้เพียงพอ อย่างน้อย 6-8 ชั่วโมงต่อวัน
• เข้านอนและตื่นนอนในเวลาเดียวกันทุกวัน เพื่อปรับนาฬิการ่างกายให้สมดุล
• หลีกเลี่ยงการใช้สมาร์ตโฟน หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ก่อนนอน เพราะแสงสีฟ้าจะรบกวนการหลั่งฮอร์โมนเมลาโทนินที่ช่วยให้หลับลึก

2. ทานอาหารที่มีประโยชน์

อาหารเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้ฮอร์โมนเพศเกิดความสมดุล การเลือกรับประทานอาหารที่เหมาะสมจะช่วยลดความผันผวนของฮอร์โมนได้ สำหรับอาหารที่ช่วยเพิ่มฮอร์โมนเพศหญิง พร้อมกับช่วยรักษาสมดุลในร่างกาย ได้แก่

• อาหารที่มีไขมันดี เช่น อะโวคาโด ปลาแซลมอน และถั่ว จะช่วยสนับสนุนการผลิตฮอร์โมนและการดูดซึมวิตามิน
• โปรตีนคุณภาพสูง เช่น ไข่และเนื้อปลา เพื่อเสริมสร้างเซลล์ในร่างกายและช่วยรักษาสมดุลของฮอร์โมน
• อาหารที่มีไฟโตเอสโตรเจน เช่น ถั่วเหลืองและผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง ซึ่งจะช่วยเพิ่มระดับเอสโตรเจนในร่างกาย
• อาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น เบอร์รีและชาเขียว ช่วยลดการอักเสบที่อาจส่งผลต่อฮอร์โมน

3. ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ

การออกกำลังกายจะช่วยลดระดับความเครียด กระตุ้นการผลิตฮอร์โมนที่ทำให้รู้สึกดี อีกทั้งยังช่วยเพิ่มสมรรถภาพทางกายและอารมณ์ โดยมีคำแนะนำ ดังนี้

• เลือกการออกกำลังกายที่ไม่หักโหม เช่น โยคะ พิลาทิส หรือการเดินเร็ว จะช่วยเสริมสมดุลของระดับฮอร์โมน โดยที่ไม่เพิ่มความเครียดต่อร่างกาย
• หากเป็นคนที่มีภาวะน้ำหนักเกิน การออกกำลังกายอย่างต่อเนื่องจะช่วยลดปริมาณไขมันในร่างกาย ซึ่งเป็นแหล่งที่ร่างกายเก็บสะสมฮอร์โมนเอสโตรเจนส่วนเกินเอาไว้

4. จัดการความเครียด

ความเครียดมีผลต่อระดับฮอร์โมนคอร์ติซอลในร่างกาย ซึ่งหากฮอร์โมนประเภทนี้มีมากเกินไป อาจทำให้ฮอร์โมนเพศหญิงแปรปรวนไปด้วย การจัดการความเครียดจึงเป็นสิ่งจำเป็น ซึ่งสามารถทำได้เองง่าย ๆ ด้วยการฝึกหายใจลึก ๆ หัดทำสมาธิ เล่นโยคะ รวมถึงเลือกทำกิจกรรมที่ชอบ เพื่อช่วยปรับอารมณ์และลดความเครียด

5. หลีกเลี่ยงน้ำตาลและแป้งขัดขาว

น้ำตาลและแป้งขัดขาวมีผลโดยตรงต่อระดับอินซูลินในร่างกาย โดยเฉพาะหากทานในปริมาณมาก อาจส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในระดับฮอร์โมนเพศหญิง แนะนำให้เปลี่ยนมาบริโภคคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน เช่น ข้าวกล้อง มันหวาน และข้าวโอ๊ต ซึ่งช่วยให้ร่างกายได้รับพลังงานโดยไม่ทำให้อินซูลินแปรปรวน รวมถึงหลีกเลี่ยงขนมหวาน หรือเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลสูง เพราะน้ำตาลที่มากเกินไปอาจลดระดับฮอร์โมนเอสโตรเจน และกระตุ้นให้เกิดภาวะดื้ออินซูลิน

หากกำลังเผชิญกับอาการที่บ่งบอกถึงฮอร์โมนไม่สมดุลที่อาจส่งผลต่อการตั้งครรภ์ สามารถเข้ามารับการวินิจฉัยและขอคำปรึกษา รวมถึงตรวจภาวะมีบุตรยากอย่างละเอียดได้ที่ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร (V Fertility Center) ศูนย์เฉพาะทางด้านการรักษาภาวะมีบุตรยาก ที่ได้รับการรับรองจากราชวิทยาลัยสูตินรีเวชแห่งประเทศไทย เพื่อเตรียมตัวให้พร้อมสำหรับการมีบุตร โดยให้บริการครอบคลุมตั้งแต่การให้คำปรึกษาและรักษาด้วยขั้นตอนการทำ ICSI โดยสูตินรีแพทย์เฉพาะทางด้านเวชศาสตร์การเจริญพันธุ์ และทีมนักวิทยาศาสตร์ที่มีประสบการณ์ด้านการเลี้ยงตัวอ่อน เพื่อเพิ่มโอกาสในการมีบุตร สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ เบอร์โทรศัพท์ 082-903-2035

บทความโดย แพทย์วรวัฒน์ ศิริปุณย์

ติดต่อสอบถามหรือนัดหมายแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่

VFC ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร

Hotline: 082-903-2035

LINE Official: @vfccenter

ข้อมูลอ้างอิง:

1. How can I balance my hormones?. สืบค้นเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2567 จาก https://www.medicalnewstoday.com/articles/324031